Οι μυρμηγκιές οφείλονται στον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV). Ο ιός HPV εισέρχεται στις ανώτερες στιβάδες του δέρματος μέσω μικροσκοπικών τραυματισμών και προκαλεί ταχύ πολλαπλασιασμό των κερατινοκυττάρων με αποτέλεσμα την εμφάνιση των βλαβών. Υπάρχουν περισσότεροι από 75 τύποι HPV, οι οποίοι ευθύνονται για τα διάφορα είδη βλαβών.

Έτσι διακρίνονται οι:

• Κοινές μυρμηγκιές : Επάρματα (εξογκώματα) του δέρματος με μαύρα στίγματα στην επιφάνειά τους που αναπτύσσονται οπουδήποτε στο σώμα, κυρίως όμως στα άνω και κάτω άκρα.
• Ομαλές μυρμηγκιές : Μοιάζουν με σπυράκια (χωρίς πύο) στο χρώμα του δέρματος ή ανοιχτό καστανό χρώμα που εμφανίζονται κυρίως στο πρόσωπο και είναι πιο συχνές στα μικρά παιδιά. Η επιφάνειά τους είναι επίπεδη και λεία χωρίς μαύρα στίγματα.
• Μυρμηγκιές παλαμών και περιονύχιες μυρμηγκιές : Εμφανίζονται στις παλάμες, τα δάχτυλα, γύρω και κάτω από τα νύχια και μπορεί να είναι επώδυνες και να δυσχεραίνουν τις καθημερινές δραστηριότητες του ατόμου.
• Μυρμηγκιές πελμάτων : Ιδιαίτερα επώδυνες βλάβες που αναπτύσσονται προς το εσωτερικό του δέρματος λόγω της πίεσης που ασκείται στα πέλματα. Καλύπτονται συνήθως από ένα παχύ στρώμα κερατίνης (υπερκεράτωση) και μοιάζουν με τους κάλους από τους οποίους πρέπει να διακριθούν.
• Νηματοειδείς μυρμηγκιές : Επιμήκεις βλάβες στο χρώμα του δέρματος ή καστανόχρωμες που κρέμονται συνήθως από ένα μίσχο. Εμφανίζονται στα βλέφαρα, τη μύτη, γύρω από το στόμα αλλά και στις πτυχές του δέρματος (μασχάλες, κάτω από το στήθος, αυχένας)
• Θηλωματώδεις μυρμηγκιές : Αναπτύσσονται κατά ομάδες στο πρόσωπο, το λαιμό ή το τριχωτό και είναι συχνότερες στους άνδρες (ξύρισμα).

Οι μυρμηγκιές μεταδίδονται είτε με την άμεση επαφή με μολυσμένο δέρμα (π.χ. χειραψία), είτε με επαφή με μολυσμένα αντικείμενα.

Κοινά υποδήματα, βάδιση με γυμνά πόδια σε πισίνες ή στην άμμο, κοινές πετσέτες αποτελούν συνήθεις τρόπους μετάδοσης καθώς ο ιός HPV επιβιώνει σε επιφάνειες για αρκετές ημέρες.

Επίσης, το υγρό δέρμα είναι πιο ευάλωτο σε πιθανή μόλυνση γι αυτό και οι μυρμηγκιές είναι συχνότερες τους καλοκαιρινούς μήνες.

Στις περισσότερες περιπτώσεις οι μυρμηγκιές δεν προκαλούν συμπτώματα. Λιγότερο συχνά συνοδεύονται από κνησμό (φαγούρα) και λόγω του ξεσμού (ξυσίματος) μπορεί να εξαπλωθούν στο γύρω δέρμα.

Οι μυρμηγκιές στις παλάμες και στα πέλματα είναι συνήθως επώδυνες και δυσκολεύουν τις δραστηριότητες και τη βάδιση. Οι υπονύχιες μυρμηγκιές είναι επώδυνες και μπορεί να οδηγήσουν σε αποκόλληση και καταστροφή του νυχιού.

Η διάγνωση των μυρμηγκιών είναι κλινική. Ο δερματολόγος εξετάζει τη βλάβη με γυμνό μάτι αλλά και με ειδικό φακό (δερματοσκόπιο) και θέτει τη διάγνωση.

Εξαιρετικά σπάνια, σε άτυπες ή ύποπτες βλάβες μπορεί να ληφθεί δείγμα από τη βλάβη (βιοψία) για να αποκλεισθεί η ύπαρξη κακοήθειας.

Ανάλογα με την ηλικία του ασθενή, την εντόπιση , τον αριθμό, το είδος και το μέγεθος των μυρμηγκιών, επιλέγεται η κατάλληλη για τον κάθε ασθενή θεραπεία.

Οι διαθέσιμες σήμερα θεραπείες περιλαμβάνουν :

• Τοπικά σκευάσματα που εφαρμόζονται από τον ασθενή στο σπίτι.
• Καυστικές ουσίες που εφαρμόζονται στο ιατρείο από το δερματολόγο
• Τοπικά ρετινοειδή
• Διαθερμοπηξία (ηλεκτροκαυτηρίαση)
• Κρυοθεραπεία με υγρό άζωτο
• Laser (διοξειδίου του άνθρακα και laser χρωστικής)
• Χειρουργική αφαίρεση

• Πλένετε τα χέρια σας συχνά και καλά.
• Αποφύγετε να βαδίζετε με γυμνά πόδια σε κολυμβητήρια, γυμναστήρια και άλλους δημόσιους χώρους καθώς επίσης και στην άμμο.
• Αποφύγετε να μοιράζεστε προσωπικά αντικείμενα όπως πετσέτες, μπουρνούζια και παπούτσια ή παντόφλες.
• Αποφύγετε πισίνες, γυμναστήρια και σάουνες εάν διαπιστώσετε ότι έχετε μυρμηγκιές. Μειώνετε έτσι την πιθανότητα μετάδοσής τους σε άλλους.
• Θεραπεύστε τις μυρμηγκιές σας το συντομότερο δυνατό.

Η αλήθεια είναι ότι στο 50% των περιπτώσεων, ο ίδιος ο οργανισμός καταστρέφει τις μυρμηγκιές εντός 2 ετών (αυτοϊαση).

Όμως:

 – τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλούν όπως κνησμός, πόνος ή αιμορραγία

– η αισθητική παραμόρφωση που δημιουργείται όταν αυξηθούν σε αριθμό ή μέγεθος

– ο κίνδυνος μετάδοσής τους σε άλλα σημεία ή σε άλλους ανθρώπους καθιστούν αναγκαία την άμεση αντιμετώπισή τους.